voedsel 4 daagse poster

Voedsel 4 Daagse – Boer Burger Dialogen

 

Dutch Food Week Dordrecht 2021
Van 13/10 tot 16/10

In het kader van Wereldvoedseldag organiseerde Drechtstadsboer in de hoedanigheid van mediapartner van de Dutch Food Week (DFW) een vierdaags evenement rond duurzame landbouw, korte ketens en vegan voeding. Het succesvol evenement was het resultaat van de samenwerking met meerdere partners, zoals de Vereniging CSA Netwerk Nederland, DOOR culturele broedplaats, Via Cultura, Cinema The Movies en Slow Food Youth Netwerk. Drechtstadsboer deed in 2021 voor de derde keer mee aan DFW.

Op uitnodiging van Drechtstadsboer hielden de Vereniging CSA Netwerk en Toekomstboeren Nederland van woensdag 13/10 tot zaterdag 16/10 een uitverkochte driedaagse werkconferentie in Dordrecht. Nivonhuis De Kleine Rug Nationaal Park De Biesbosch was als uitvalsbasis verkozen voor het intensieve programma. Zaterdag 16/10 vond op initiatief mede van Drechtstadsboer op de Universiteit Leiden een internationale werkconferentie plaats met prof Erisman en prof Grasseni als inleiders. Een internationaal gezelschap Zapatistas (Wikipedia) kwam samen rond het Nyeleni Manifest Mali 2015.

In de tussenliggende dagen gebeurde er van alles. Wat allemaal? Daarover gaat het verslag dat u hieronder kunt downloaden.

  • Dutch Food Week Verslag (DFW2021 Pdf 28 blz)
  • Presentaties (van Cristina Grasseni, Marcel Meeuwissen, Ruben Burger en Leontien Jansen)
  • Conferentie verslagen (van Boerenlandbouwconferentie, Agro Economie Conferentie Leiden, Verslag WortelSchieten Dordrecht, Interview Robert Klaassen)
Annette de Vlieger en Bert van Wanrooij

Over Dutch Food Week
Dutch Food Week is een groeiend podium om Nederland meer bewust te laten genieten van lekker eten. Het biedt voor elk wat wils en op steeds meer plekken in heel Nederland. Grote en kleinere events voor een breed publiek of gericht op specifieke doelgroepen, bijeenkomsten voor professionals, open dagen voor genodigden en kookworkshops voor kinderen. Dit jaar is Dutch Food Week vooral gericht op het verbeteren van de verbinding tussen makers en burgers.

Foto Samenwerkingsverdrag Dutch Food Week – Drechtstadsboer. Annette de Vlieger en Bert van Wanrooij

Samenvatting
Stichting Steunpunt Drechtstadsboer, opgericht in 2014, zet zich in voor de verduurzaming van voedselketen van boer tot bord en de regionalisering van het voedselsysteem door middel van korte keten initiatieven. Drechtstadsboer heeft met DFW 2021 een missie om de transformatie van het gangbare landbouw- en voedselsysteem aan te jagen met inachtneming van ecologische grenzen.

Doel van het project
Het project wil koplopers uit maatschappelijke organisaties, onderzoeksinstellingen, bestuurslagen actief in netwerken en voedselcoöperaties bijeen brengen in praktijksituaties op uiteenlopende bedrijfslocaties. Dat alles in het kader Dutch Food Week 2021 in de vier dagen voorafgaand aan Wereldvoedseldag.

Doelstellingen
Voedsel verbindt. Boer Burger Dialogen in het kader van Dutch Food Week 2021 Dordrecht, brengt de positieve kracht van voedsel in beeld. Met gangbare agrarisch ondernemers en community tuinders, met lokale overheden, met foodondernemers en maatschappelijke organisaties zetten Drechtstadsboer en partners lokaal geproduceerd eten, gezondheid, duurzaamheid in de keten en goed leven in de spotlights. Van Boer tot Bord. De Boer Burger Dialogen willen het delen van kennis stimuleren op uiteenlopende vlakken. Het evenement toont nieuwe ontwikkelingen als pixellandbouw en levert beleidsmakers de bouwstenen aan voor een duurzame voedselvisie op de regio.

Activiteiten
Initiatief van Drechtstadsboer. De Voedsel 4 Daagse is een samenwerkingsverband tussen groene partijen en spelers uit het regionaal voedselnetwerk. Het programma telt negen los te bezoeken onderdelen. Nagenoeg alle georganiseerde evenementen zijn door publiek, medewerkers en sprekers positief tot zeer positief gewaardeerd. Disco Soup is hierop een betreurenswaardige uitzondering. Het samenwerkingsproject met SFYN is gecanceld wegens door onvoldoende aanmeldingen.

Wereldvoedseldag Agro-Ecologische Conferentie aan de Universiteit Leiden d.d. 16/10 was maximaal bezet binnen de corona richtlijnen en werd door de aanwezigen zeer gewaardeerd.

 

Wereldcafe & Talkshow

In samenwerking met Via Cultura
Vereniging CSA Netwerk Nederland

Op donderdagavond 14/10 namen er onderzoekers, beleidsmakers, boeren deel aan de bijeenkomst. Het doel van de avond was de partijen bijeenbrengen om op deze manier verschillende belangen van de korte keten te belichten, nieuwe problemen aan het licht te brengen en de verschillende partijen met elkaar in contact brengen. Stip op de horizon: een oplossing voor de bestaande problemen te verkennen.

De avond begint met een heerlijk diner van Daantje Vegan Food & Drinks om alle partijen goed te ontvangen en in de juiste sfeer te brengen. Na het diner begon de avond dan echt. De verschillende partijen gingen met elkaar in gesprek tijdens het Wereldcafé gedeelte om wijsheden en problemen van de korte keten te bespreken. Dit gedeelte van de avond was verdeeld in verschillende rondes waarin steeds een ander aspect van de korte keten en de bijbehorende problemen besproken werd. Grote vellen papier met vragen “Voedseltransitie :Waarom. Hoe. Wat.” waren tevoren op de acht gesprekstafels neergelegd om de gesprekken te sturen. Toch kon er al snel geconstateerd worden dat de partijen dermate enthousiast waren om met elkaar het gesprek aan te gaan dat de vragen in sommige gevallen niet nodig waren. Voor de afgevaardigden van Toekomstboeren en CSA Netwerk Nederland met name was de vraag belangrijk: “Hoe draag ik mijn duurzame boodschap van regeneratieve landbouw/ korte ketens over naar een breed publiek?”

Om 20.00 uur ging Via Cultura live in de lucht. De uitzending stond in het teken van voedseltransitie en duurzame landbouw. Het accent lag op die koplopers die de transformatie daadwerkelijk uitdragen. Verschillende onderzoekers kwamen aan het woord over het onderzoek wat zij doen. Wethouder Marco Stam sprak onder andere over klimaatadaptatie, ruimtelijke kwaliteit, korte keten en leefbaarheid. De presentatie was in handen van Gert Jan Kleinpaste en Vincent Walstra Culturele Antropologie ‘Food Citizens’ Universiteit Utrecht PhD

talkshow

Cristina Grasseni – keynote lezing

De eerste spreker was Cristina Grasseni, professor culturele antropologie verbonden aan de universiteit Leiden. De onderzoeksgebieden van Grasseni zijn in het bijzonder burgerschap, economie, Europa, voedsel en duurzaamheid binnen de antropologie. Naast de vele onderzoeken die Grasseni uitvoert, heeft zij ook diverse boeken uitgebracht. Het laatst gepubliceerde boek is ‘The Heritage Arena’ en is gepubliceerd in 2017.

De professor vertelde over haar huidige onderzoeksproject Food Citizens. Dit gaat over collectieve vormen van voedsel voorziening. Binnen dit onderzoek wordt er onderzocht hoe in voedselbehoefte voorzien kan worden met een collectieve en sociale dimensie. Het collectieve en sociale aspect is ook een dimensie die vaak voorkomt binnen de korte keten. Een schoolvoorbeeld van een korte keten is een CSA (Community Supported Agriculture) tuinder/ boer welke niet alleen zijn groente rechtstreeks verkoopt aan de klant met maximaal een tussenschakel, maar vaak ook een sociaal en duurzaam aspect kent.

Het onderzoek van Grasseni kan veel betekenen voor de duurzame landbouw en gezonde voeding binnen Nederland. Door middel van een opschalen van collectieve vormen van voedsel voorziening zal er meer duurzaam voedsel geconsumeerd worden omdat de consument zelf kan bepalen wat er met haar groente gebeurt en zo een groter bewustzijn creëert over het voedsel dat zij zelf consumeert.

Cristina Grasseni

‘Ethnographers can provide alternative images’

Leontien Jansen – jonge onderzoekers aan het woord

Ook was Leontien Jansen op 14 oktober aanwezig. Met een master internationale ontwikkelingsstudies met een specialisatie in antropologie van het recht houdt de studente zich bezig met voedselsoevereiniteit. Deze interesse stamt voort uit haar masterscriptie. Deze schrijft zij over voedselsoevereiniteit en on-farm management in Nederland.

Tijdens haar keynote sprak de studente over voedselsoevereiniteit in Nederland en in het specifiek of deze beweging in de marge is of juist dé toekomst. Voedselsoevereiniteit stelt dat de burgers die voedsel produceren, verspreiden en consumeren ook het beleid van voedselproductie en -distributie moeten bepalen. Om het belang van voedselsoevereiniteit uit te leggen, vertelde Jansen over drie principes. Allereest is er het belang van controle over de productiemiddelen. Deze principe is belangrijk voor de korte keten en de multifunctionaliteit van producten. Daarnaast is er het principe van de bijdrage en het behoud van agrodiversiteit, door een lobby beleid, verspreiding van kennis, bewustwording bij de consumenten en het belang van het realiseren van financiële ondersteuning. Tot slot is respect voor diversiteit van voedselculturen belangrijk. Er is namelijk weinig ondersteuning voor on-farm management en er ontbreekt een sterke samenwerking.

De korte keten stelt ook een directe connectie tussen consument en producent centraal. Binnen deze relatie hebben zowel de consument als producent meer macht over de mechanismen en beleid van voedselproductie en -distributie. De keynote geeft aan wie er betrokken moeten zijn bij het realiseren van een nieuw voedselsysteem binnen de Drechtsteden.

Leontien Jansen

‘Hoe ontwikkelt voedsel- soevereiniteit zich in Nederland?’

Marcel Meeuwissen – jonge onderzoekers aan het woord

Marcel Meeuwissen is afgestudeerd in management aan de Erasmus universiteit Rotterdam. Voor zijn masterscriptie heeft Meeuwissen onderzoek gedaan naar sturingsmechanismen binnen een korte voedselketen. Zo focuste Marcel voornamelijk op het ‘hoe’ vraagstuk van de korte keten in economische zin.

Tijdens de ViaCultura Talkshow heeft Meeuwissen een keynote gegeven over zijn masterscriptie. Allereest werd er uitgelegd dat voor het probleem van voedselveiligheid en -zekerheid er gebruik werkt gemaakt van globalisatie maar dit niet zonder opoffering van het milieu en de positie van de producent in westerse landen. Daarna legde Meeuwissen uit dat de korte keten een oplossing kan bieden voor deze problemen en nog veel meer positieve effecten heeft zoals sociale nabijheid.
Ook gaf de spreker een realistische noot dat de veranderingen niet makkelijk teweeg gebracht kunnen worden en er dus goed gekeken moet worden welke tussenschakels uitgeschakeld kunnen worden, een korte keten hoeft geen directe keten tussen producent en consument te betekenen. ‘Door te kijken naar sterke tussenschakels kunnen wij erachter komen wat er nodig is om een keten succesvol te organiseren.’

Het onderzoek van Meeuwissen past perfect binnen het onderwerp dat tijdens de avond besproken werd. De korte keten en het grootste vraagstuk van hoe we dit kunnen realiseren komt naar voren in het onderzoek en de keynote van de spreker. Ook belichtte de spreker kort hoe de korte keten bij kan dragen aan duurzamere voedsel.

Marcel Meeuwissen

‘My experience taught me to take responsibility to be result-oriented and to make a positive contribution to group dynamics.’

Ruben Burger – jonge onderzoekers aan het woord

Ruben Burger is afgestudeerd in een HBO opleiding met betrekking tot voedsel innovatie, systemen en design aan de has hogeschool. In zijn eindscriptie heeft Burger onderzoek gedaan naar de mogelijkheid tot het realiseren van een voedseltransitie richting een gezondere voedselomgeving. In de keynote begint de spreker te vertellen over de huidige problemen binnen de voedselwereld. De bevolking is ongezond, de agrariër en zijn positie staan onder druk en de voedselomgeving is voor 80% ongezond.

Uit zijn onderzoek is gekomen dat een transitie mogelijk is en wel door middel van een kortere voedselketen, goede samenwerking en een lokaal voedselbeleid. Het nut van beleid in de vorm van een preventieakkoord zal ervoor zorgen dat de bevolking zich meer betrokken voelt bij de transitie door het vergroot draagvlak. Daarnaast kan de transitie gerealiseerd worden door middel van kortere ketens, welke verbinden en een vertrouwensband scheppen met de producent. De boer zal dienen als een gezondheidsmaker.

Ook dit verhaal past perfect in het thema van de avond, namelijk; te komen tot een breed gedeelde visie op een veerkrachtig voedselsysteem voor Dordrecht. Het ultieme doel van een veerkrachtig voedselsysteem is het hebben van een duurzamer en gezonder voedselsysteem. Het onderzoek en keynote van Burger geeft aan waarom deze transitie nodig is. Interview dat Ruben Burger voor diens laatstejaars onderzoek HAS had met Robert Klaassen.

Ruben Burger

‘Er is ruimte voor transitie met de agrariër als partner richting een gezonde voedselomgeving.’

Marco Stam – Wethouder Dordrecht

Marco stam is tevens een zeer gewaardeerde aanwezige en spreker geweest tijdens de talkshow. Stam is wethouder binnen de gemeente Dordrecht voor sport, wonen en openbare ruimte. De wethouder heeft een groot takenpakket en is in het bezit van een breed portefeuille. Voor de talkshow relevante onderdelen binnen zijn portefeuille; wijken en leefbaarheid, ruimtelijke kwaliteit en klimaatadaptatie.

Tijdens de talkshow sprak de wethouder kort over een nieuw project waar hij mee bezig is, namelijk; Dordtwijckzone XL. Binnen deze zone is er ruimte voor duurzame initiatieven en stadslandbouw. Op deze avond heeft de wethouder van een ander perspectief de problemen rond het voedselsysteem kunnen ervaren en heeft hij ook zijn beleidsvisie kunnen delen. Dit biedt ruimte aan een ander doel van de avond, het bijeenbrengen van beleidsmakers, onderzoekers en boeren en het verbreden van elkaars perspectieven.

Marco Stam

‘Hoe kan Dordrecht plek bieden aan tienduizend burgers extra woningen en tegelijk aantrekkelijk. Groen en gezond zijn voor de bewoners?’

Verslag Boerenlandbouwconferentie

Nivonhuis De Kleine Rug Dordrecht 13/10-16/10
“We werden pijnlijk wakker geschud door Ronald van Marlen van Extinction Rebellion: Onze huidige levensstijl is gebaseerd op plunderen. We besteden ons suf en dat kunnen we alleen doen door te roven. We runnen de wereld als een plantage. De klimaatcrisis is niet iets voor later, hij is er nu. De opwarming van de aarde gaat zorgen voor enorme destructie en die gaan we allemaal voelen.” We moeten onze agro ecologische landbouw hier weten te verbinden met mensen die het minder luxe hebben.

Zapatistas
Bijzonder was dat we een delegatie Zapatistas mochten ontvangen, die tijdens de hele Boerenlandbouwconferentie aanwezig waren en deelnamen aan de workshops en de gesprekken. Hun reactie op van Marlens verhaal: “Wij hebben in Chiapas, Mexico, in honderd gemeenschappen duizenden mensen georganiseerd, om met elkaar te strijden voor Het Leven. Wij gebruiken andere woorden dan die we zojuist hebben gehoord over klimaatverandering, maar we strijden voor hetzelfde. We strijden voor Moeder Aarde. Moeder Aarde vraagt ons om haar te redden, te verdedigen, en te verzorgen.”

Workshops
Tijdens in totaal twintig workshops wisselden we ervaring uit, boeren praktijk ervaring rondom veelal nieuwe ontwikkelingen. Zo was er een workshop over agroforestry, een workshop oer dierwelzijn en een gesprek over de commons waarin werd gekeken hoe we opnieuw naar ‘ eigendom’ van grond moeten kijken. Kunnen we ons ook voorstellen dat de grond ‘van zichzelf’ zou kunnen zijn? En welke juridische en organisatievormen kunnen we nu al in ons huidige systeem verzinnen om die richting op te bewegen?

No Shit Akkerbouwer Joost van Strien
gaf een goedbezochte workshop over zijn ‘no-shit’ beweging: ja, je kan biologische akkerbouw wel degelijk organiseren zonder dierlijke mest, zo is zijn ervaring. Joost maakt onderdeel uit van het Biocyclische Veganlandbouw netwerk, is een van de vijf organisaties van de federatie voor agroecologische boeren, die de boerenlandbouwconferentie organiseerde.

No Dig
Een andere workshop waar veel mensen op af kwamen ging over ‘no-dig’: een beweging van mensen die het bodemleven centraal stellen. Ties Temmink en Benthe van Wallenburg van Stichting in Goede Aarde lieten op groot scherm direct het bodemleven, levend, zien, van de grondmonsters die de deelnemers aan de workshop van hun boerderijen hadden meegenomen.

Eerlijk Loon
In de workshop ‘eerlijk loon’ presenteerde Elske Hageraats haar ideeën over hoe we consumenten kunnen vragen ons goed te betalen; via een systeem van solidaire betaling, waar rekening wordt gehouden met het uurloon van de boer en met het uurloon van de consument. Elske: “Ik vraag de mensen: wat verdien jij per uur? Dat kan je helpen de prijs voor mijn werk te bepalen.” Elske’s initiatief maakt deel uit van de CSA  beweging, een groeiende groep boeren en tuinders die mensen niet enkel als consumenten zien maar juist als actief betrokken burgers, die ook bereid zijn mede verantwoordelijkheid te nemen voor de agroecologische landbouw waar wij aan werken.

CSA Netwerk
Biotuinder en CSA boer Wietse Bakker: “Ik ben de tuinder van 150 mensen en die zijn verantwoordelijk voor hun voedsel.” Binnen de CSA beweging is solidariteit een belangrijk principe. Wietse: “ Hoe kunnen we mensen bereiken die minder te besteden hebben, dat is onze opdracht, dat voel ik echt wel.”

Input-Output
Meino Smit vertelt we dat de huidige gangbare landbouw zes keer meer kilocalorien verbruikt aan inputs (o.a. aan gebouwen, veevoer, kunstmest, transport, etc) dan dat er uit de landbouw wordt geoogst.

Extinction Rebellion
Wat moeten we doen? Ronald van Marlen: “Zorg dat je als agroecologisch boer een veilige plek biedt voor mensen die aan het kijken zijn naar een planeet die aan ecocide ten onder gaat.” Meino: “Meer mensen in de landbouw. We hebben in Nederland 470.000 boeren nodig om alles zonder fossiele brandstof te doen. Dat is best haalbaar, het is slechts 5% van de bevolking.” De Zapatistas: “Wij zonder jullie, jullie zonder ons, wordt het niks. We hebben elkaar nodig. We moeten elkaar steunen.”

Credits
De boerenlandbouwconferentie is georganiseerd door het Netwerk Agro ecologische Boeren. Daarbij zijn aangesloten: Toekomstboeren, Permacultuur Boeren Nederland, BD vereniging, CSA Netwerk Nederland, Bio tuinders, Netwerk Biocyclische-veganlandbouw. Verslag Klarien Klingen

Safari Eiland van Dordrecht Stadslandbouw

De Stadslandbouw Safari voerde langs een viertal innovatieve ondernemingen op het Eiland van Dordrecht. De bustocht begon met een ‘wethouders lunch’ in wijkbedrijf De Crabbehoeve, waar drie genodigde wethouders antwoord gaven op de vraag; “Hoe draag ik bij aan de landbouw- en voedseltransitie?” Gastsprekers gingen diep in op duurzame opgaven en groenbeleid binnen de eigen gemeenten. Er was tijd en ruimte voor vragen.

  • Teunis Jacob Slob Wethouder Gemeente Molenlanden
  • Paul Boogaard Wethouder Gemeente Hoeksewaard 
  • Jacqueline van Dongen Wethouder Gemeente Zwijndrecht

Na de lokale lunch op de Crabbehoeve reed de bus het gezelschap (raadsleden, stagiairs, studenten) achtereenvolgens naar Stadskas De Oude Beer, Shirestal De Griendheuvel, Akkerbouwbedrijf Jan Willemsens voor de Boeren van Dordrecht.

Fototentoonstelling ‘Wortel Schieten op Dordtse bodem’
Projectleiding Dalila Sayd, Stichting Het Eetschap. Fotografie Kees Dijkman, PhotoCase

Over Wortel Schieten
12 studenten van de ROC opleiding Food & Facility management, 12 nieuwkomers met kennis van gewassen die wij in Nederland niet kennen én 1 standslandbouwkas met ruimte voor het telen van nieuwe gewassen; deze ingrediënten vormen de basis van het project Wortel Schieten in Dordrecht. Het gezamenlijke doel? Elkaar leren kennen, van elkaar leren en samen nieuwe recepten en producten ontwikkelen voor een lokale tuinder. 

Werken aan een duurzaam voedselsysteem én aan een inclusieve samenleving
Dalila Sayd: “Met Wortel schieten benutten we de kennis over voedsel die nieuwkomers hebben meegenomen uit hun eigen cultuur. Ze eten vaak al veel meer plantaardig dan wij, dus op dat gebied kunnen we veel van ze leren. Tegelijkertijd helpen we de nieuwkomers om beter te ‘wortelen’ in onze samenleving. Ze leren nieuwe mensen kennen en gaan op bezoek bij interessante initiatieven in hun woonomgeving. Het mes snijdt dus aan twee kanten en dat vinden we heel belangrijk.” 

Van zaaien…… tot oogsten
Het project trapte mei 2021 af met een reeks van 10 gastlessen, workshops en excursies, waarin studenten en nieuwkomers kennis maakten met de opdracht die bij het project hoort, namelijk: “Hoe kunnen we met de kennis van nieuwe Nederlanders ‘buitenlandse’ gewassen lokaal telen en zo nieuwe afzetmarkten vinden voor lokale verkoop?” Het gezamenlijke programma start bij stadslandbouwkas De Oude Beer waar speciaal voor het project onder andere palmkool, jute en witte komkommer gezaaid zijn. Naast stadslandbouwkas De Oude Beer zijn er excursies geweest naar Zorgboerderij De Zuidpunt, Voedselbos Buiten-Zinnig. Twee maal is er gezamenlijk gekookt en gegeten in de keuken van het Da Vinci College.  Op 29 juni vond de feestelijke afsluiting plaats in Stadskas De Oude Beer. De gemeente Dordrecht is enthousiast over het project en draagt er, net als stichting Goeie grutten en VSB Fonds, financieel aan bij.

Stichting Het Eetschap werkt aan een sociaal voedsellandschap waarin iedereen de kans krijgt om goed te eten en mee te doen. Wortel schieten is één van de initiatieven van Stichting Het Eetschap. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Dalila Sayd, directeur Stichting Het Eetschap via dalila@heteetschap.nl of via 06 21 26 59 43. 

Lokale partners zijn Steunpunt Drechtstadsboer, Stadslandbouwkas De Oude Beer, Zorgboerderij de Zuidpunt, Via Cultura en Stichting DOOR.

Over de fototentoonstelling
Het programma heeft naast de teelt van interessante gewassen (die lokaal afgezet worden) en smakelijke recepten ook mooie verhalen van de deelnemers opgeleverd. Verhalen die het verdienen om met een groter publiek gedeeld te worden. Dat gebeurt om te beginnen tijdens de expositie Wortel Schieten in Stadslandbouwkas De Oude Beer. De expositie bestaat uit portretten in woord en beeld. De geportretteerden geven aan de hand van een gerecht dat veel voor hen betekent, een inkijkje in hun leven en vertellen over hun ervaringen tijdens Wortel Schieten Dordrecht.

De officiële opening van de tentoonstelling vond plaats op vrijdag 15 oktober daags voor Wereldvoedseldag, als zelfstandig onderdeel van het 4 daagse programma Dutch Food Week Editie Drechtsteden. Dank aan Triodos Foundation, Stichting DOEN en 80 donateurs die een donatie deden via het crowdfundingplatform www.voordekunst.nl

Het educatieve programma van Wortel Schieten werd mede mogelijk gemaakt door Stichting Goeie Grutten, VSB fonds en Gemeente Dordrecht.

Het Eetschap is op uitnodiging van Drechtstadsboer naar Dordrecht gekomen voor de verwezenlijking van een Drecht stedelijke editie van ‘Wortel Schieten’.
Fotografie Kees Dijkman Photocase. Bronvermelding: www.heteetschap.nl “
Lees meer over Dalila Sayd? One World, 2020, door Leonie Hosselet.

wortelschieten

Stichting Eetschap, Kernteamleden, studenten & docenten ‘horeca hospitality’ ROC Davincicollege, Via Cultura, Drechtstadsboer. Locatie De Oude Beer Stadslandbouwkas Dordrecht. Foto © Photocase

DOOR Disco Soup

DOOR organiseert vrijdagavond 15 oktober een Disco Soup naar het recept van Slow Food Youth Netwerk. Vind je voedselverspilling maar stom! Disco Soup mixt dance & waste. Koen Makkelie redt goede groenten van de kliko en kookt de sterren van de hemel.

‘Fill bellies. Not bins’
Het is niet alleen dansen, kijken en eten, wat er gebeurt. Je kan ook zelf aan de kook. Maggi maken, oesters zwammen, kool rapen om een paar van de workshops te noemen, waar jij jouw kooktalent kunt laten schitteren. De DJ van dienst draait tracks.

Chef-kok Koen krijgt hulp van Annette (Drechtstadsboer) en Patrick (Kwekersgilde).
Mede mogelijk gemaakt door DOOR Dordrecht Gemeente Dordrecht, Provincie Zuid-Holland. Initiatief van Drechtstadsboer.

Credits ‘World Disco Soup’ is een jaarlijkse traditie wereldwijd. In Nederland is Slow Food Youth Network hoeder van het evenement. Drechtstadsboer is geautoriseerd de naam te gebruiken in het kader van de Voedsel 4 Daagse – Dutch Food Week Dordrecht 2021.

“Eerlijk voedsel begint bij de jeugd”

Rowena van Doorn

2015 Slow Food Youth Network – Disco Soup – Fill Bellies Not Bins
Archief © Volkskrant 2015

Cinema The Movies Dordrecht – Food Film Night

  • Van 9 t/m 16 oktober is het Dutch Food Week. Extra aandacht voor dat wat we eten en de thema’s die daarbij horen: gezondheid, duurzaamheid en goed leven. In onze regio is de Stichting Drechtstadsboer een drijvende kracht achter het lokale programma. Een combinatie van een informatief en amusant foodfilm programma.
  • The Hundred Foot Journey, een Frans/ Indiase komedie over een ‘burenruzie’ tussen de Franse Haute Cuisine en de Indiase familiekeuken.
  • Het Voedsel van Hier, een informatieve documentaire over het landschap en de voedselproductie in de Alblasserwaard-Vijfheerenland vroeger en nu. Na vertoning van de film ging Amber Moelands Knowwhy projectmedewerker namens het Gebiedsplatform in gesprek met een zeer bij het onderwerp betrokken zaal over de dilemma’s door verschillende agrarisch ondernemers

De documentaire begint met een historisch overzicht van het ontstaan van het gebied Alblasserwaard – Vijfheerenlanden. Daarna worden negen portretten geschetst. Op deze wijze wordt de diversiteit van voedselproducenten in de regio in beeld gebracht en is er aandacht voor de consumentenkant. Aan het eind wordt je als kijker uitgenodigd/uitgedaagd om bij jezelf na te gaan hoe je het voedselsysteem ziet en waar je je hierin bevindt.

Het voedsel van hier

Het Voedsel van Hier – Gebiedsplatform Alblasserwaard – Vijfherenlanden © 2021.

Agro Ecologie Conferentie – Sfeerverslag

Ecologie Conferentie Leiden
Ecologie Conferentie Leiden

Gastheer en gastvrouw professor Jan Willem Erisman en professor Cristina Grasseni, die gevraagd waren om introducerende ‘keynotes’ te houden bij aanvang van de conferentie, zien af van hun bevoorrechte taak teneinde een ‘last minute’ delegatie Zappatista’s uit Mexico de podiumtijd te geven, die een dergelijk eerbiedwaardig gezelschap toekomt. De openingssessie vindt plaats in een immens grote collegezaal.

Voor vroege vogels begint de dag met een bezoek aan Tuinderij Het Zoete Land in Leiden, of Boerderij Boterhuys in Warmond. Bij aankomst in het Universiteitsgebouw is de energie enthousiast. Voor deze strategische conferentie is al het nodige aan voorwerk gedaan tijdens de driedaagse Boerenland Conferentie in Dordrecht van 13 tot en met 15 oktober enerzijds en door het voorbereidend kernteam anderzijds.

Doel van de bijeenkomst is het versterken van de agro-ecologische beweging in Nederland. En natuurlijk is ook samenzijn een doel, want fysieke ontmoetingen zijn de smeerolie van een beweging.

Jan Willem Erisman, hoogleraar Milieu en Duurzaamheid Universiteit Leiden, plaatst de conferentie in de lokale context. “Leiden is een bolwerk van Vrijheid.” Vrijheid bestaat in respect met de ander en met verbondenheid, met name de verbinding met de omgeving. Lokale ontwikkelingen zijn een basis, waaruit kan worden opgeschaald.

Professor Cristina Grasseni, hoogleraar culturele antropologie Leiden, was aanwezig bij de voorafgaande Boerenland Conferentie. Als antropoloog bestudeert zij mensen in relatie tot hun sociale omgeving, zo ook de deelnemers van deze conferentie. Wat de boeren hard nodig hebben, vertelt zij aan de hand van een persoonlijk voorbeeld, is positieve beeldvorming. Ook dit initiatief voor een agro ecologische beweging in Nederland heeft brede communicatie nodig.

Dan is er ruimte voor de vertegenwoordiging van Zapatista’s uit Mexico. Zij maken een tour door Europa. Zij waren aanwezig bij de 3-daagse Boerenland Conferentie en hebben, ter ere van de agro-ecologische beweging in Nederland, een lied geschreven, dat we met elkaar zingen.

Met de sfeer al wat losser beelden we met elkaar het negende principe voor agro ecologie uit de Nyeleni declaratie uit. Het is een vrolijk gebeuren onder leiding van podiumkunstenaar Pablo van Neste. Door middel van het verbeelden van de machtsverhoudingen in de maatschappij helpt hij het spel van de maatschappelijke krachten zichtbaar te maken.

Vervolgens vertelt Bregje Hamelynck, voorzitter Vereniging CSA Nederland, over de Federatie Agro-ecologische Boeren in Nederland: een initiatief dat in 208 is ontstaan om tot een sterke organisatie voor en door onze boeren te komen. Veel boeren werken relatief alleen. Daarom is ontmoeting en uitwisseling fijn. Het is wezenlijk voor de meesten onder hen om deel van een beweging te zijn, nationaal en internationaal, die opkomt voor de rechten en positie van onze categorie boeren. Hier brengen de Zapatista’s de internationale factor in. Ronald van Marlen van Extinction Rebellion laat zien hoe nodig de beweging van agro-ecologische boeren is. Dit is een van de thema’s die verderop in de workshops wordt uitgewerkt.

Klarien Klingen - Toekomstboeren

Klarien Klingen – Toekomstboeren

Pablo van Neste - kunstenaar

Pablo van Neste – kunstenaar

Bregje Hamelynck CSA Netwerk

Bregje Hamelynck CSA Netwerk

Dan volgt een uiteenzetting van de agro-ecologische principes volgens het Nyeleni Manifest door Leonardo van den Berg van Toekomstboeren. Doel is te komen tot een term, die niet gekaapt kan worden. De Nyeleni principes zijn in Mali 2015 opgesteld door een wereldwijde groep van vijfhonderd mensen met zeer diverse achtergronden. Agro-ecologie is niet een basis voor berekeningen, maar is gebaseerd op levende wezens en gaat uit van natuur als basis van het productiesysteem. Het gaat over samen en er is expliciet ruimte voor de inbreng van vrouwen en jongeren.

Voor de Zapatista’s wordt tijd ingeruimd om hun verhaal te delen. Een inspirerende quote: “Wij zijn de meerderheid en de rijken de minderheid. Zonder ons kunnen ze niet. Daarom was het belangrijk om ons te organiseren.” Zij zullen meedenken in de sessies over bewegingsopbouw en organisatieontwikkeling.

Alvorens we uiteen gaan in de workshops vindt een online panelgesprek plaats, waaraan hoogleraar aan de Universiteit Groningen Pablo Tittonell deelneemt en dringt Pablo van Neste erop aan vanuit je hart te spreken, want zo komen we tot goede oplossingen.

De doelstellingen van de conferentie krijgen vorm in vier workshops die in de ochtend beginnen en in de middag worden uitgewerkt.

De workshop over agro-ecologie en bewegingsopbouw begint met een inventarisatie van alle bestaande bewegingen en de representanten daarvan. In de middagsessie wordt er gekeken hoe allianties concreter gemaakt kunnen worden en welke acties daarvoor nodig zijn.

Bij de workshop over agro-ecologie internationaal is het aanwezig gezelschap goed ingevoerd. De onderlinge uitwisseling vindt plaats op een hoog kennis- en ervaringsniveau.

De onderzoeksgroep bij kennis voor agro-ecologie gaat met de aanwezige hoogleraren en onderzoekers op zoek naar mogelijkheden om fondsen aan te boren voor onderzoek ten behoeve van de agro-ecologische praktijk, prioriteiten en allianties.

De werkgroep beleid voor agro-ecologie gaat over de mogelijkheden en onmogelijkheden binnen de bestaande landbouw, wet- en regelgeving, biodiversiteitsbeleid etc. Als casus wordt ter bespreking aangekondigd de bestaande spanning rond voedselbossen in het veenweidegebied en het ecosysteem als zodanig.

Na de lunch is het tijd voor een verdiepingssessie binnen dezelfde werkgroepen met in principe en naar keuze dezelfde deelnemers.

In een grote kring en in een intiemere context dan bij de openingssessie het geval was, worden de resultaten plenair gedeeld. De werkgroepen hebben concrete activiteiten geformuleerd om met de groep op te pakken. Deze worden geïnventariseerd op grote vellen papier. De oogst aan initiatieven is rijk. Wie zich bij een activiteit wil aansluiten, meldt zich. Er is veel energie vrij gekomen om de beweging een slinger te geven.
Het besef wordt breed gedeeld, dat we aan het begin staan. Er is veel te doen.

In de avond eet een deel van het gezelschap met elkaar in veganistisch eethuis De Vrijplaats, op loopafstand van de Conferentielocatie. Een mooie manier om met elkaar de resultaten en verzamelde energie te vieren. Een toepasselijk einde voor een strategische conferentie met perspectief.

De Vrijplaats Bijeenkomst
De Vrijplaats Bijeenkomst

Programma

Voedsel 4 daagse Programma
Banner Courtesy © CSA Netwerk Nederland 2021

Banner Courtesy © CSA Netwerk Nederland 2021

Publiciteit – Via Cultura & Drechtstadsboer

Voedsel4Daagse - Ashis Mathura
Voedsel 4 Daagse - Ilse Schrier
Voedsel 4 Daagse - Romyna Williams
Voedel 4 Daagse - Ulfert Molenhuis
Voedsel 4 Daagse - Tara Badloe
Voedsel 4 Daagse - Ezra Slob

Credits

Ons Eten Uit Eigen Regio

Drechtstadsboer draagt er als regionaal platform, landelijk netwerk en campagne organisatie aan bij om met boer burger dialogen, korte voedselketens, streekgerichte projecten, invulling te geven aan de duurzame ontwikkeling van het landbouw- en voedselsysteem.

Banner: © CSA Netwerk Nederland

Organisatoren:
Steunpunt Drechtstadsboer
CSA Netwerk Nederland
Toekomstboeren Nederland
Netwerk Agro Ecologische Boeren
Via Cultura Omroep

Locaties
De Biesboschhal, Nivonhuis De Kleine Rug, Wantijpaviljoen
Akkerbouwbedrijf Jan Willemsens, Stadskas Oude Beer, Griendheuvel Shirestal
DOOR Culturele Broedplaats, Cinema The Movies
Crabbehoeve Wijkbedrijf Dordrecht

Media
Rocketboys
Flamboyant Media
Dutch Food Week
Foto’s
Jeroen Niemeijer
Robert Klaassen

Verslag
Tara Badloe
Romyna Williams
Annette de Vlieger
Klarien Klingen Toekomstboeren

De activiteiten van Steunpunt Drechtstadsboer zijn mede mogelijk gemaakt door een meerjarige projectbijdrage van de Provincie Zuid-Holland 2016 – 2022 in het kader van de Uitvoeringsregeling Groen en het Europees Platteland Ontwikkeling Programma POP3.

Gemeente Dordrecht heeft het vierdaags programma Dutch Food Week Editie Dordrecht ondersteund met een bijdrage uit de subsidieregeling Dordrecht 800 Jaar.

Logo Gemeente Dordrecht
Logo Dutch Food Week
Logo Provincie Zuid-Holland